Bảo đảm chính sách đúng, đủ, kịp thời, đồng bộ trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Với phương châm “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, “vừa chạy, vừa xếp hàng”, chỉ trong thời gian ngắn, cùng với cả nước, cuộc “cách mạng” về sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị (HTCT) của tỉnh Long An được thực hiện mạnh mẽ, hiệu quả. Với những chính sách hỗ trợ phù hợp, nhân văn của Đảng, Nhà nước, nhiều cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) và người lao động (NLĐ) tự nguyện viết đơn xin nghỉ hưu sớm, tạo điều kiện cho các cơ quan trong việc sắp xếp bộ máy.

Con số ấn tượng khi sắp xếp bộ máy

Thời gian qua, tỉnh thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả việc sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT theo tinh thần Nghị quyết số 18, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Trong thực hiện, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản cụ thể hóa Nghị quyết số 18 với các mục tiêu, lộ trình cụ thể để triển khai.

Qua 7 năm thực hiện Nghị quyết số 18 và chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy HTCT tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả gắn với cơ cấu lại đội ngũ CB đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ, toàn tỉnh giảm được 123 đầu mối, tương ứng 10,8%, cao hơn mức trung bình 4,2% của cả nước và giảm 261 lãnh đạo, quản lý, đạt 17,3%, cao hơn mức giảm 10,8% của cả nước. Trong đó, cấp tỉnh giảm 4/37 đầu mối, đạt 10,8%, cao hơn mức trung bình 4,2% của cả nước; giảm 119/487 đầu mối cấp phòng và tương đương. Đối với đơn vị sự nghiệp công lập, trên địa bàn tỉnh sắp xếp giảm 124/813 đơn vị, đạt 15,25%; giảm 3.225 biên chế, đạt 10,91%. Riêng các tổ chức hội quần chúng, hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự chủ, tự quản, tự bảo đảm kinh phí hoạt động, qua sắp xếp giảm 377 biên chế.

Đặc biệt, từ cuối năm 2024 đến nay, tỉnh cùng cả nước bước vào giai đoạn đẩy mạnh thực hiện cuộc “cách mạng” sắp xếp tổ chức bộ máy. Trong đó, tỉnh tập trung sắp xếp lại các cơ quan Đảng, cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh và UBND cấp huyện. Chỉ trong thời gian ngắn, tỉnh cơ bản hoàn thành việc sắp xếp.

Trong đó, đối với cấp tỉnh giảm 8 đảng đoàn, 3 ban cán sự Đảng cấp tỉnh; giảm 1 cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy; 1 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Tỉnh ủy; 5 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh; giảm 36 đơn vị trực thuộc sở, ban, ngành tỉnh. Đối với cấp huyện giảm 15 cơ quan tham mưu giúp việc cấp ủy cấp huyện; 15 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc cấp ủy cấp huyện; giảm 30 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện;... Đồng thời, từ ngày 01/7/2025, sẽ kết thúc hoạt động cấp huyện để chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tỉnh và xã.

Việc sắp xếp, tổ chức lại bộ máy thực sự đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HTCT, giảm chi thường xuyên, dành nguồn lực cho đầu tư phát triển và an sinh xã hội. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH, tạo tiền đề vững chắc để tỉnh cùng với cả nước bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.

Sắp xếp phải gắn với bảo đảm chế độ đúng, đủ, kịp thời

Thực tiễn cho thấy, qua thực hiện Nghị quyết số 18 đạt nhiều kết quả nhưng cũng bộc lộ không ít bất cập, thiếu đồng bộ, bộ máy hành chính còn cồng kềnh, chưa thực sự tinh gọn như mục tiêu đề ra. Thực hiện các kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, ngày 17/01/2025, Tỉnh ủy ban hành Đề án số 25 về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở tổ chức hợp lý các cơ quan, đơn vị, tổ chức; đồng thời, phát huy đầy đủ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong HTCT bảo đảm dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, trong sạch, vững mạnh, công khai, minh bạch, phục vụ nhân dân.

Với phương châm “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, “vừa chạy, vừa xếp hàng”, chỉ trong thời gian ngắn, cùng với cả nước, cuộc “cách mạng” về sắp xếp, tinh gọn bộ máy HTCT tỉnh được thực hiện mạnh mẽ, hiệu quả. Với những chính sách hỗ trợ phù hợp, nhân văn của Đảng, Nhà nước, nhiều CBCCVC và NLĐ đã tự nguyện viết đơn xin nghỉ hưu sớm, tạo điều kiện cho các cơ quan trong việc sắp xếp bộ máy.

Thực hiện Nghị định số 177/2024/NĐ-CP và Nghị định số 178/2024/NĐ-CP, ngày 31/12/2024 của Chính phủ, tại Kỳ họp thứ 22, ngày 20/02/2025, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 01/2025/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ thêm đối với CBCCVC và NLĐ. Theo đó, CBCCVC và NLĐ chịu ảnh hưởng của việc sắp xếp tổ chức bộ máy được ngân sách tỉnh hỗ trợ thêm 10%. Tuy nhiên, tại các địa phương, với đặc thù tình hình KT-XH khác nhau, mỗi địa phương đều có các nghị quyết ban hành với mức hỗ trợ khác nhau. Có địa phương hỗ trợ thêm 80-100% nhưng cũng có địa phương chỉ hỗ trợ thêm từ 10-20% hoặc hỗ trợ bằng con số tuyệt đối với số tiền dao động từ 500 triệu đồng đến 1 tỉ đồng đối với từng CB thuộc diện nghỉ chính sách. Điều này vô tình dẫn đến tình trạng so bì về chính sách, tạo ra sự thiếu đồng bộ và chưa nhất quán trong triển khai chính sách chung.

Để bảo đảm công bằng trong thực hiện chính sách hỗ trợ, ngày 15/3/2025, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 67/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 178, trong đó bãi bỏ quy định về mức hỗ trợ thêm. Ngay sau khi Nghị định số 67 được ban hành, ngày 23/3/2025, tại Kỳ họp thứ 23, HĐND tỉnh đã có phản ứng chính sách kịp thời khi ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-HĐND bãi bỏ Nghị quyết số 01/2025/NQ-HĐND.

Tuy không còn quy định về phần hỗ trợ thêm của địa phương nhưng các CBCCVC đều thể hiện sự đồng thuận trong thực hiện một chính sách chung trên cả nước. Mặt khác, dù Nghị định số 67 không còn quy định chính sách hỗ trợ thêm nhưng đã mở rộng nhóm đối tượng được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi do sắp xếp, tinh giản bộ máy. Điều này cũng thể hiện tính nhân văn, ưu việt của Đảng, Nhà nước trong triển khai, thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT.

Đến nay, Long An là một trong những địa phương đẩy mạnh thực hiện chính sách này. Qua 2 đợt, UBND tỉnh quyết định phê duyệt cho 201 CBCCVC được nghỉ chính sách hưởng chế độ hỗ trợ theo Nghị định số 178 và Nghị định số 67 với số tiền hỗ trợ dao động từ 400 triệu đồng đến 2,2 tỉ đồng/trường hợp. Đồng thời, UBND tỉnh tiếp tục rà soát các trường hợp nghỉ chính sách, hưởng chế độ trong sắp xếp tổ chức lại bộ máy, phấn đấu giảm tối thiểu 20% CCVC hưởng lương từ ngân sách nhà nước theo định hướng của Trung ương.

Cần có chính sách hỗ trợ đồng bộ đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã

Với quan điểm “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, thực hiện chủ trương của Đảng, thời gian tới, bộ máy của HTCT tiếp tục được sắp xếp tinh gọn, nhất là việc kết thúc hoạt động cấp huyện, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, cấp tỉnh. Trên cơ sở kết quả đồng thuận cao từ việc lấy ý kiến cử tri đại diện hộ gia đình và kỳ họp HĐND tỉnh, cấp huyện và cấp xã vừa qua, hiện nay, tỉnh đã hoàn chỉnh hồ sơ trình Bộ Nội vụ thẩm định để trình cơ quan có thẩm quyền Trung ương quyết định việc sáp nhập tỉnh Tây Ninh và tỉnh Long An thành một đơn vị hành chính cấp tỉnh mới lấy tên là tỉnh Tây Ninh, có trung tâm chính trị - hành chính đặt tại TP.Tân An; đồng thời, quyết định sắp xếp giảm từ 186 xuống còn 60 đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh.

Khi bộ máy chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động, theo chủ trương chung, từ ngày 01/8/2025 sẽ kết thúc sử dụng người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Do đó, số người bị ảnh hưởng bởi sắp xếp bộ máy trên cả nước sẽ rất nhiều, riêng tỉnh có khoảng 1.783 người. Trong khi đó hiện nay, đối tượng áp dụng của Nghị định số 178 và Nghị định số 67 không có người hoạt động không chuyên trách cấp xã.

Hiện chế độ thôi việc do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã đối với người hoạt động không chuyên trách trên địa bàn tỉnh được áp dụng theo Nghị quyết số 01/2019/NQ-HĐND, ngày 12/3/2019 của HĐND tỉnh về quy định chế độ hỗ trợ thôi việc do sắp xếp tổ chức bộ máy cấp xã theo Đề án số 02-ĐA/TU của Tỉnh ủy và Đề án sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh. Trong đó, người hoạt động không chuyên trách công tác đủ 6 tháng đến dưới 3 năm được hỗ trợ 5 triệu đồng/người; công tác đủ 3 năm trở lên được hỗ trợ 5 triệu đồng/ người cho 3 năm đầu công tác, sau đó cứ mỗi năm công tác (đủ 12 tháng) được hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/người. Tuy nhiên, chế độ này ban hành đã lâu, lạc hậu trong giai đoạn mới so với Nghị định số 178 và Nghị định số 67. Mặt khác, hiện nay, một số tỉnh, thành phố cũng chủ động nghiên cứu, ban hành chính sách hỗ trợ riêng cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã khi thực hiện sắp xếp bộ máy nhưng có sự hỗ trợ khác nhau tùy theo điều kiện.

Vì vậy sắp tới, song song với việc nghiên cứu, bố trí một số người hoạt động không chuyên trách cấp xã thực sự có trình độ, năng lực, tâm huyết, trách nhiệm, làm việc hiệu quả thời gian qua và có độ tuổi hợp lý để đưa về tham gia CB chủ chốt ở ấp, khu phố, góp phần xây dựng địa bàn cơ sở vững mạnh, trên cơ sở đề xuất của các địa phương, Trung ương cần kịp thời có chính sách hỗ trợ phù hợp, áp dụng đồng bộ trên cả nước đối với những người hoạt động không chuyên trách còn lại chưa đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn trong giai đoạn hiện nay để động viên, khuyến khích, tạo sự hài hòa hợp lý trong giải quyết chế độ, chính sách đối với CB chuyên trách và CB không chuyên trách khi thực hiện sắp xếp bộ máy./.