60 năm Chiến thắng Đức Lập: Tự hào truyền thống, kiến tạo tương lai

Năm 2025, kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Đức Lập - một trong những chiến công vang dội của quân và dân Long An (hiện nay là tỉnh Tây Ninh) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, góp phần quan trọng vào cao trào phá ấp chiến lược và đánh quỵ Sư đoàn 25 ngụy. 60 năm đã trôi qua, nhưng hào khí của những trận đánh oanh liệt ấy vẫn đang hun đúc niềm tự hào, ý chí kiên cường và tinh thần “Trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc” cho thế hệ hôm nay.

Giữa năm 1965, khi “Chiến lược chiến tranh đặc biệt” của Mỹ lâm vào thế bế tắc, đế quốc Mỹ chuyển sang thực hiện “Chiến lược chiến tranh cục bộ”, đưa quân viễn chinh ồ ạt đổ bộ vào miền Nam. Nhận định tình hình quân viễn chinh Mỹ sẽ tiến đến chiến trường tỉnh Long An là không thể tránh khỏi, từ đó Tỉnh uỷ Long An chủ trương triển khai đợt hoạt động cuối năm 1965 nhằm mở rộng thêm vùng giải phóng ở phía Nam và tiếp tục tiêu diệt sinh lực của Sư đoàn 25 ngụy, lấy thêm một số vũ khí cho nhiệm vụ đánh Mỹ tiếp theo.

Đức Lập - khởi nguyên truyền thống “Trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc”

Đồn Đức Lập là vị trí chiến lược trọng yếu, nối liền Hậu Nghĩa với Củ Chi, vừa bảo vệ Bộ Chỉ huy Sư đoàn 25 ở thị trấn Đức Hòa (xã Đức Hòa hiện nay) vừa giữ liên lạc với lực lượng của quân nguỵ ở Củ Chi, Trảng Bàng; án ngữ trên hành lang cơ động từ An Ninh, Lộc Giang (xã An Ninh hiện nay) xuống vùng Đức Hòa Hạ (xã Đức Hoà). Trong vòng 3 tháng cuối năm 1965, quân và dân Long An đã liên tiếp đánh ba trận lớn tại Đức Lập, làm rung chuyển cả hệ thống phòng thủ của địch.

Trận đánh Đức Lập lần thứ nhất (29/9/1965): Với chiến thuật tập kích táo bạo, Tiểu đoàn 1 Long An phối hợp Tiểu đoàn 267 Quân khu 8 cùng bộ đội địa phương huyện Đức Hòa, lực lượng dân quân du kích Đức Lập đã bất ngờ tấn công đồn Đức Lập trong đêm 28 rạng 29/9. Sau 45 phút chiến đấu quyết liệt, quân ta tiêu diệt Tiểu đoàn 33 biệt động quân, diệt và làm bị thương hơn 500 tên địch, trong đó có 3 cố vấn Mỹ, thu nhiều vũ khí, phương tiện chiến tranh. Trận thắng mở đầu đã giáng đòn mạnh mẽ vào tinh thần quân ngụy, khẳng định thế chủ động tấn công của ta.

Trận đánh Đức Lập lần thứ hai (27/10/1965): Sau thiệt hại nặng nề trận Đức Lập lần thứ 1, quân nguỵ ở Tiểu khu Hậu Nghĩa điều lực lượng đến Đức Lập thiết lập lại hệ thống phòng thủ. Tại đồn ngã tư Đức Lập do Tiểu đoàn 51 biệt động quân đóng giữ, tăng cường một đại đội cơ giới, một trung đội thám sát. Hai đồn Tam giáo ở Đông Bắc và Tây Bắc mỗi nơi do 1 trung đội bảo an đóng giữ; tăng cường 2 đại đội thuộc tiểu đoàn 1 trung đoàn 46 Sư đoàn 25 ngụy đóng dã ngoại ở các ấp chiến lược để bảo vệ vòng ngoài, đồng thời Nguỵ còn trang bị pháo binh từ căn cứ Hậu Nghĩa, Mỹ Hạnh (xã Đức Lập và xã Mỹ Hạnh hiện nay), Đức Hòa và Củ Chi chi viện.

Để thực hiện đánh bại kế hoạch bình định trên chiến trường Long An, ta đã tập trung lực lượng tổ chức đánh trận Đức Lập lần thứ 2, gồm: Tiểu đoàn 267 Quân khu 8, Tiểu đoàn 1, Đại đội 2 của tỉnh, bộ đội địa phương các huyện Đức Hòa, Bến Thủ (Long An) và tăng cường 2 trung đội đặc công, trinh sát của tỉnh, được chia thành 6 cánh quân.

Lúc 00 giờ 30 phút ngày 27/10/1965, sáu mũi tiến công của ta đồng loạt nổ súng, đánh vào sở chỉ huy Tiểu đoàn 51 biệt động quân và pháo kích vào các căn cứ pháo binh của nguỵ ở Mỹ Hạnh, Hậu Nghĩa, Đức Hòa. Sau khoảng 2 giờ chiến đấu ác liệt, ta tiêu diệt hơn 500 tên địch, trong đó có toàn bộ Ban Chỉ huy Tiểu đoàn 51, bắn cháy nhiều xe cơ giới và bắn rơi 1 máy bay. Lực lượng cách mạng hy sinh 40 đồng chí, bị thương 20 đồng chí. Đây là một trong những trận hiệp đồng binh chủng tiêu biểu của Long An, thể hiện sự trưởng thành vượt bậc của lực lượng vũ trang địa phương.

Trận đánh Đức Lập lần thứ ba (20/11/1965): Sau trận Đức Lập lần thứ 2, quân nguỵ đưa 2 tiểu đoàn thuộc Trung đoàn 46 sư đoàn 25, 1 đại đội bảo an, 2 trung đội dân vệ từ Hậu Nghĩa đến để thực hiện kế hoạch tái thiết lại các đồn, bót ở Đức Lập.

Thực hiện kế hoạch đánh bồi, đánh nhồi quyết tâm giải phóng đồn Đức Lập, ta tổ chức đánh trận Đức Lập lần thứ 3. Lực lượng vũ trang tham gia trận đánh là Tiểu đoàn 1 Long An, Tiểu đoàn 267 Quân khu 8, 2 trung đội đặc công, trinh sát của tỉnh, bộ đội địa phương Đức Hòa và trung đội du kích Đức Lập.

Ngay trong ngày 20/11/1965, từ 0 giờ đến 1 giờ 45 phút, các mũi đặc công và bộ binh đồng loạt tấn công, phối hợp chặn viện và đánh trực thăng, xe thiết giáp. Chỉ sau gần hai giờ, ta bắn cháy 2 xe M113, 2 trực thăng, diệt và làm bị thương hơn 100 tên địch, buộc quân ngụy hoảng sợ bỏ chạy, bỏ luôn đồn Đức Lập.

Ba trận đánh liên tiếp đã làm tan rã hoàn toàn hệ thống phòng ngự địch khu vực Hậu Nghĩa - Đức Hòa, mở rộng vùng giải phóng, đưa chiến sự tiến sát cửa ngõ Sài Gòn. Cuối năm 1965, toàn tỉnh Long An có 57 xã được giải phóng.

Tỉnh trưởng Hậu Nghĩa của địch khi đó đã chua chát rằng: “Trong số 220 ngàn dân của tỉnh thì có 200 ngàn dân sống trong vùng giải phóng”, các cố vấn Mỹ cay đắng thừa nhận: “Các lực lượng cách mạng đã đạt được chiến thắng ở hầu hết các vùng nông thôn tỉnh Long An”. Đó là minh chứng thuyết phục cho một sự thật rằng vào thời điểm ấy, tỉnh Long An cơ bản đã được giải phóng.

Chiến thắng Đức Lập là biểu tượng sáng ngời của ý chí quật cường, tinh thần đoàn kết toàn dân, của sự lãnh đạo kiên định, nhạy bén và sáng tạo của Đảng bộ Long An, góp phần quyết định làm phá sản “Chiến lược chiến tranh đặc biệt”, đưa phong trào cách mạng Long An phát triển đến đỉnh cao, trở thành hậu phương trực tiếp của chiến trường miền Đông Nam Bộ. Với những chiến công này, năm 1967, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đã phong tặng Đảng bộ và Nhân dân Long An danh hiệu cao quý “Trung dũng kiên cường, toàn dân đánh giặc”.

Phát huy truyền thống anh hùng trong kỷ nguyên mới

Từ ngày 01/7/2025, thực hiện đề án sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Long An và Tây Ninh và bước vào giai đoạn hợp nhất. Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Tây Ninh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đánh giá trong giai đoạn 2020-2025, tốc độ tăng trưởng GRDP của tỉnh ước đạt 6,73%/năm. Quy mô kinh tế đến năm 2025 ước đạt gần 352 ngàn tỉ đồng, tăng 61,6% so với năm 2020, xếp vị trí thứ 10 cả nước.

Đời sống Nhân dân không ngừng được nâng lên, GRDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 4.776 USD (tương đương 118,25 triệu đồng), tăng hơn 56,8% so với năm 2020. Nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế tỉnh. Công nghiệp tiếp tục phát triển bền vững, thu hút nhiều nhà đầu tư có năng lực và là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Công tác phát triển văn hóa, xã hội, con người của tỉnh đạt nhiều kết quả nổi bật, toàn diện. Công tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại tiếp tục được tăng cường, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội.

Ngày nay, bước vào giai đoạn mới, với mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, Tây Ninh có nền kinh tế phát triển năng động, bền vững; xây dựng xã hội văn minh, chính quyền kiến tạo; Nhân dân có cuộc sống phồn vinh, văn minh… thì chiến thắng Đức Lập càng có ý nghĩa sâu sắc.

Đó là ngọn lửa hun đúc tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường; là nguồn sức mạnh để toàn Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tiếp tục phát huy tinh thần “Trung dũng – Kiên cường” trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Chiến thắng Đức Lập mãi là niềm tự hào, là di sản tinh thần quý báu, nhắc nhở các thế hệ hôm nay và mai sau không ngừng học tập, rèn luyện, chung sức xây dựng quê hương giàu đẹp, xứng đáng với sự hy sinh to lớn của cha anh trong sự nghiệp cách mạng, giải phóng quê hương, đất nước./.